Nederlanders staan bekend om het feit dat ze vreemde talen goed beheersen. Met als gevolg dat mensen uit andere landen die graag Nederlands willen leren spreken, regelmatig klagen dat ze weinig kans krijgen om onze taal te leren. Veel Nederlanders hebben namelijk de neiging onmiddellijk over te gaan in de taal van de ander, of in het Engels als gemeenschappelijke voertaal, zodra ze merken dat hun gesprekspartner niet goed uit zijn woorden komt.

De taal van je gesprekspartner spreken
Volgens historicus Han van der Horst komt die neiging voort uit de oude koopmanstraditie. Als ‘handelaar’ pas je je aan. Het is altijd beter om de taal van je gesprekspartner te beheersen dan andersom. Nederlanders hebben daarom nooit echt de moeite genomen om hun taal wereldwijd bekend te maken. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Britten en de Fransen, die het juist vanzelfsprekend vinden als de ander hun taal spreekt.

Daarom uiten Nederlanders vaak hun verbazing en bewondering op het moment dat bijvoorbeeld expats of migranten hun taal blijken te kennen: “Wat spreek je goed Nederlands!” Als je in een ander land bent geboren en sinds enkele jaren in Nederland woont, is dat een mooi compliment. Pijnlijk kan deze opmerking zijn, als je in Nederland bent geboren en getogen, terwijl je roots in een ander land liggen. Want, hoe goedbedoeld ook, die ander wordt op dat moment geconfronteerd met het feit dat hij of zij niet als  Nederlander wordt gezien.

Bewustwording
Ons brein zit vol met stereotypen, associaties en aannames die we onbewust ervaren als ‘nuttige kennis’. Maar in een wereld die steeds meer globaliseert kloppen die beelden vaak niet, en vraagt interactie met mensen die anders zijn dan wijzelf vandaag de dag om steeds meer bewustwording en alertheid.

Saskia Maarse is intercultureel expert, spreker en auteur. Ze schrijft en spreekt over de Nederlandse (zakelijke) cultuur in relatie tot andere culturen.