Waarom houden Nederlanders zo van kamperen en hoe wordt er tegen de typisch Nederlandse kampeergewoontes aangekeken in Frankrijk?
Saskia Maarse | 1 juli 2024
Morgen is het zwarte zaterdag en sluiten miljoenen Nederlanders massaal aan in de blikken rij op weg naar de zon in het Zuiden. Voor veel Nederlanders is kamperen de meest ideale manier van vakantie vieren. Waarom doen velen van ons dat zo graag? En hoe wordt er in Frankrijk (vaak de favoriete bestemming voor de zomervakantie volgens CBS) tegen de Nederlandse kampeergewoontes aangekeken?
In ons dagelijkse leven draait alles om routine, comfort en gemak. Toch gaan we uitgerekend in de tijd dat we mogen ontspannen primitief zitten doen op een camping. Voorafgaand hebben we dagenlang rondgerend in huis om alle kampeerspullen bij elkaar te zoeken en deze vervolgens in een te kleine achterbak te proppen. Intussen moet er ook nog worden opgeruimd en schoongemaakt, want dat is wel zo prettig voor degene die op het huis past.
De betekenis van kamperen
Ondanks de voorafgaande stress betekent kamperen voor veel Nederlanders onthaasten, vrijheid en buitenlucht. Een leven op de camping is anders dan thuis, het doorbreekt het dagelijkse patroon. De luidruchtige buren, de stekende muggen en de bezoekjes aan de gemeenschappelijke douches en wc’s nemen we schijnbaar moeiteloos voor lief.
Verschillen
Hoe kijken ze in Frankrijk tegen het Nederlandse kampeergedrag aan? En wat zijn de verschillen tussen Nederlandse en Franse kampeergewoontes? Ik vroeg het aan een aantal Fransen en aan een paar Nederlanders die al jaren in Frankrijk wonen.
Het opzetten van de tent
De Frans-Nederlandse Vincent Merk (Intercultural Management & Community Advisor) observeerde jarenlang Nederlanders op verschillende campings in Frankrijk: “Opvallend is dat Nederlanders de opening van de tent of caravan het liefst naar het centrum van de camping zetten. Daardoor kunnen hun kinderen gemakkelijk met andere kinderen spelen en de ouders ’s avonds met elkaar barbecueën. Zo creëren ze hun eigen nederzetting, een soort ‘klein Nederland’, waar je als buitenstaander moeilijk tussenkomt. De Fransman daarentegen – als die überhaupt kampeert – richt de opening van zijn tent over het algemeen liever zo veel mogelijk naar de buitenkant van de camping voor maximale privacy: dan kan niet iedereen zomaar naar binnen kijken. Nederlanders hebben – net als met hun open gordijnen thuis – minder moeite met deze openheid.”
Ons kent ons
De Nederlandse Marieke, die al ruim 20 jaar in Frankrijk woont, bevestigt dat en voegt eraan toe: “Veel Fransen verbazen zich over het feit dat Nederlanders elkaar altijd opzoeken: ‘Iedereen lijkt elkaar te kennen’.”
Contact met elkaar of met anderen
Een ander verschil is dat Nederlanders meestal met z’n tweeën op vakantie gaan of als kerngezin (ouders met kinderen). De focus ligt op zowel het samenzijn als het contact leggen met andere campinggasten – liefst Nederlanders én op een gezellige en vluchtige manier, zonder dat daar later sociale verplichtingen tegenover staan. Fransen gaan veelal op vakantie in grotere groepen (familie of vrienden). Hun focus ligt op contact met elkaar en trouw zijn aan hun eigen groep.
Nederlandse gierigheid
Uit mijn rondvraag kwam daarnaast naar voren dat veel Fransen niet begrijpen waarom Nederlanders hun eigen eten meenemen op vakantie. Voor de meeste Nederlanders is dat inderdaad de gewoonste zaak van de wereld. Dit ‘zuinige’ gedrag komt o.a. voort uit diepgewortelde waarden als onafhankelijkheid, zelfredzaamheid en vrijheid. Omdat Nederlanders niet te afhankelijk willen zijn van anderen, vinden zij het handig en praktisch om vooral eigen spullen mee te nemen. Zo kun je op de camping zelf bepalen wat je wilt eten en wanneer – en je staat niet zo gauw voor onverwachte, hoge kosten. Dat geeft een gevoel van vrijheid.
Koffiecultuur versus eetcultuur
In je korte broek buurten bij de buurman voor een ’bakkie koffie’ en een half uurtje smalltalk: dat wordt eveneens als typisch Nederlands ervaren. Fransen vinden samen uitgebreid eten belangrijk: dat is volgens hen de beste manier om relaties te onderhouden en aan te gaan, óók op vakantie. Nederlanders vinden koffie drinken over het algemeen genoeg om een relatie te starten. Dat is overigens wel een belangrijk sociaal ritueel: “De koffie staat klaar.”
Een kwestie van tijd
Toeristen verbazen zich vaak over en ergeren zich aan het gedrag van andere culturen. Opmerkelijk genoeg voelen ze tegelijkertijd plaatsvervangende schaamte met betrekking tot hun eigen landgenoten in het buitenland. Opeens zien we ‘onszelf’ door de ogen van ‘de ander’ en dat is confronterend. Culturele bewustwording – waarom doen we wat we doen en waar komt dat vandaan? – kan veel verhelderen. En verder is het een kwestie van tijd: als je maar vaak en lang genoeg je favoriete vakantieland bezoekt, raak je vanzelf vertrouwd met die andere gebruiken en gewoonten.
Saskia Maarse is intercultureel spreker, trainer en auteur. Ze geeft lezingen en workshops over cultuurverschillen, cultural awareness en de Nederlandse (zakelijke) cultuur in relatie tot andere culturen.
Thank you for your interesting blog Demmy!
In my blogs I describe how people from different countries and cultures experience the Dutch. luckily the Dutch don’t all behave the same :-).
It’s interesting to read about your passion and the complexity of the three cultures inside you.
Although I was born and raised in the Netherlands I feel very comfortable with the South-European cultures because I worked there for al couple of years. However, every time I returned to The Netherlands, I experienced a culture shock. Suddenly I saw my country and culture through different cultural glasses, which was confronting and interesting at the same time.
Growing up with different cultures is not always easy. As human beings we want to fit in one group. On the other hand, it gives us the ability to create a global mindset, which can be very useful in a world that is globalizing more and more.
Like you say: al lot of food for thought
ik woon al jaren in Frankrijk en hoor inderdaad van Fransen dat ze het ergerlijk vinden dat Nederlanders voedsel meebrengen. Hier antwoord ik meestal op dat we gewoon andere eetgewoonten hebben..neem alleen al kinderen en ontbijt: lekkere pindakaas en hagelslag vind je hier niet!
Verder was ik eens in Bretagne in een vol restaurant in Augustus: hoorde vooral Nederlanders praten..maar toen ik aan de ober vroeg of hij wist dat ze uit Nederland kwamen, zei hij dat ze Engels waren : hun beste klanten nog wel!!
Een Fransman kan vaak niet aan een accent horen of iemand echt Engels is.
Dus omdat Nederlanders goed Engels spreken, weten Fransen niet dat ze ook wel naar restaurants gaan…
Dank voor de anekdote over het restaurant 🙂
Saskia,
Dank voor jouw artikel! (‘hoe wordt er in Frankrijk tegen typische NL kampeergewoontes aangekeken’)
Als Nederlander met een migrantenachtergrond (wel Europees) moet ik eerlijk toegeven dat ik het kampeergedrag van mijn landgenoten volstrekt onbegrijpelijk vind.
Allereerst dat je sowieso gaat kamperen, al dat primitief gedoe, de kou, de regen, en erger nog, rondrennende en uiterst lawaaierige (en ongetwijfeld ongemanierde) kinderen, plus als haringen in een ton met andere kampeerders zitten. Vré-se-lijk.
Maar vooral dat men de spreekwoordelijke ‘mud aardappelen’ en 60 potjes pindakaas meeneemt vind ik ronduit belachelijk. Zeker als je in ’s werelds culinaire walhalla -Frankrijk natuurlijk- gaat kamperen.
Als ik in Frankrijk ben, dan breng ik meestal zo’n 75% van mijn tijd in een goed restaurant door.
Met ‘goed’ bedoel ik absoluut niet haute cuisine of sjiek of duur of zo. Gewoon een dorpsrestaurant met papa achter het fornuis en maman die de gasten met het verrukkelijke eten serveert en gezellig met ons kletst. En heerlijk verse streekproducten en wijn.
Heeft ook te maken met mijn migrantenachtergrond, die voor een groot deel Frans is.
Vooral orgaanvlees, daar ben ik gek op, maar probeer eens in Nederland eraan te komen. Hooguit zwezerik bij een goed restaurant, of kippelever bij de super. Dat terwijl je in ieder Frans dorp een geweldig aanbod orgaanvlees bij iedere slager kunt kopen.
En leuker nog: in (bijna) ieder Frans restaurant heb je minstens een paar gerechten met orgaanvlees op het menu!!
Ik snap echt niet waarom de gemiddelde Nederlander (zelfs bij ons in Limburg) zo krampachtig over orgaanvlees doet.
Toch, om met onze geliefde troubadour Sjef Diederen te zingen: ‘Ich ben blie dat ich Limburger ben’: zo ben je niet alleen geografisch, maar ook qua cultuur, dichterbij Frankrijk en Belgie.
Nog een paar opmerkingen over jouw artikel:
1) in het Engels schrijf je ‘Nederland’ als ’the Netherlands’ (dus níét als ‘The Netherlands’, tenzij aan het begin van een zin natuurlijk);
2) Frankrijk zit níét in zuid-Europa, doch in het midden van Europa. De zuidoostgrens loopt weliswaar langs noord-Italia, maar de oostgrens loopt langs Duitsland, Oostenrijk, CH, … En de noordgrens loopt langs Belgie en het Verenigde Koninkrijk.
Dat veel Nederlanders Frankrijk als ‘zuideuropees’ land zien, is voor mij eveneens volstrekt onbegrijpelijk.
Zuid-Europa bevindt zich namelijk ten zuiden van de grote gebergten: de Pyreneen, de Alpen, …
Hartelijke groet,
Maria
Hi Maria,
Dank je voor je uitgebreide reactie. Leuk om te lezen!
En bedankt voor je opmerking over ‘The Netherlands’. Ik zag dat het inderdaad een paar keer verkeerd stond. Het is gecorrigeerd.
Tja, en veel Nederlanders zien Frankrijk inderdaad als Zuid-Europa, maar je hebt gelijk, ik heb het aangepast :-).
Groet,
Saskia
Wederom een interessant en boeiend artikel. Net als vele andere artikelen, zoals over cultuurverschillen tussen Nederlanders en Belgen.
Zou de voorliefde van Nederlanders voor kamperen, de korte broek én de smalltalk ook te maken hebben met het egalitaire karakter van ons land? Verder kan ik me grotendeels vinden in de reactie van Maria. Persoonlijk ga ik liever werken dan kamperen. Als ik in Frankrijk ben gaat mijn keuze meestal uit naar een restaurant. De zuinigheid kan ik moeilijk plaatsen bij ons niveau van welvaart.
Misschien past Frankrijk cultureel meer bij Zuid-Europa en wordt het daardoor soms als Zuid-Europees land gezien.
Hallo Ridwan,
Bedankt voor je reactie. Naast de waarden onafhankelijkheid, zelfredzaamheid en vrijheid speelt de norm ‘Doe maar gewoon’ en het egalitaire karakter ook zeker een rol. De verklaring van cultureel gedrag kunnen we altijd terugvinden in een combinatie van factoren zoals culturele normen en waarden, maar ook bijvoorbeeld de ligging en de geschiedenis van een land.