NAAM: SUSANNE EISENBERG
BEDRIJF: BURO ZWEEDS LEREN
IN NEDERLAND SINDS: 2000
Toen ze na het gymnasium niet door de selectie van de universiteit in Göteborg kwam, besloot de Zweedse Susanne Eisenberg op zoek te gaan naar studiemogelijkheden in het buitenland. Via een omweg kwam ze in Nederland terecht. Na haar HEAO-opleiding in Utrecht besloot ze te blijven en werkte een aantal jaren voor verschillende bedrijven, toen haar gevraagd werd om aan de Volksuniversiteit Zweedse taallessen te gaan geven. Ze was onmiddellijk enthousiast over het idee eigen baas te zijn – en ‘iets’ met haar moedertaal te doen. In 2012 startte Susanne met Buro Zweeds Leren, dat taalcursussen en trainingen-op-maat aanbiedt. Ze moest erg wennen aan de Nederlandse manier van onderhandelen: het gemak waarmee klanten om korting vragen, was volkomen nieuw voor haar. Inmiddels kan ze die Hollandse directheid waarderen. Hoewel Susanne zich thuis voelt in Nederland, vindt ze het fijn om dankzij haar werk nog dagelijks met haar Zweedse roots bezig te zijn.
1. Sinds wanneer ben je in Nederland?
Mijn vader was docent Engels en Duits; hij kreeg in 1969 een baan aangeboden in Finland. In datzelfde jaar werd ik geboren. Toen ik drie jaar was, verhuisden we terug naar het geboorteland van mijn ouders: we gingen wonen in Göteborg, de tweede stad van Zweden, waar ik opgroeide. Na het gymnasium wilde ik graag studeren aan de universiteit. Helaas kwam ik niet door de selectie. Ik was genoodzaakt om ergens anders een opleiding te volgen. Ik vertrok naar Zwitserland, waar ik een jaar als au-pair kon werken. Daar probeerde ik alsnog op een universiteit terecht te komen, maar ook dat lukte niet. In Zwitserland zijn ze erg streng met het toelaten van buitenlanders. Wel leerde ik de Duitse taal goed spreken. Ik bleef doorgaan met het zoeken naar de juiste opleiding. Uiteindelijk hoorde ik via via over de mogelijkheden in Nederland. Zo kwam ik terecht op de HEAO in Utrecht, waar ik een leuke tijd had met studenten vanuit de hele wereld. Na het afronden van mijn opleiding, in 1997, werkte ik een aantal jaren binnen de medische branche op de afdelingen ‘sales support’ en ‘ondersteuning buitendienst’ van verschillende bedrijven. In die tijd werkte een Zweedse vriendin van mij als docente Zweeds op de Volksuniversiteit. Dat sprak mij erg aan: iets doen met je moedertaal. In 2011 kreeg ik de mogelijkheid ‘s avonds les te geven aan de Volksuniversiteit in Amersfoort. Al snel begon het te kriebelen om full time les te gaan geven.
2. Hoe ben je ondernemer geworden en waarom?
In 2012 heb ik uiteindelijk de stap genomen om ondernemer te worden. Inmiddels geef ik met mijn bedrijf cursussen en trainingen-op-maat in de Zweedse taal. Mijn cursisten zijn over het algemeen mensen die willen emigreren naar Zweden, vakantiereizigers of mensen die een (werk)relatie hebben met een Zweedse. Naast taalvaardigheid geef ik de cursisten kennis van de Zweedse cultuur mee. Hoewel ik me thuis voel in Nederland, vind ik het fijn om op deze manier dagelijks met mijn Zweedse roots bezig te zijn.
3. Ben je problemen tegengekomen toen je ondernemer wilde worden?
Waar ik erg aan moest wennen, was het onderhandelen van de Nederlanders: neem bijvoorbeeld het gemak waarmee sommige mensen om korting vragen. In het begin wist ik niet hoe ik daarmee moest omgaan. Ik wilde mijn klanten uiteraard graag tegemoet komen; tegelijkertijd vond ik dat niet eerlijk naar andere klanten toe. Gelukkig heb ik veel hulp gekregen van mijn Nederlandse man en geleerd dat ik per situatie een oplossing kan bieden.
4. Wat zijn de verschillen tussen het ondernemen in Nederland en Zweden?
Nederlanders zijn in hun communicatie snel, eerlijk en direct. Soms zelfs een beetje te. In Zweden zijn we veel beleefder. Als iemand nieuwe schoenen heeft en we vinden ze niet mooi, dan zeggen we: “Wat een mooie ‘kleur’ schoenen.” Een Nederlander zegt: “Dat ziet er niet uit, ik ga echt niet naast jou lopen.” In het begin vond ik dat kwetsend; inmiddels weet ik dat het vaak goed wordt bedoeld. Als ik een recensie over mijn cursus ontvang, moet ik – ondanks het feit dat ik goed Nederlands spreek – toch nog weleens checken bij mijn man of ik de toon goed heb begrepen. Wat me ook opvalt, is dat Nederlanders niet alleen alles op papier willen hebben, maar ook de afspraken nog eens extra bevestigd willen zien. In Nederland wordt van je verwacht dat je binnen 48 uur op een mail reageert. Als je in Zweden van iemand een mail ontvangt met een aantal vragen, stuur je pas een mail terug als je in één keer alle vragen kunt beantwoorden. Zelfs als daar drie weken overheen gaan. Hier kan dat echt niet. Wacht je te lang met het beantwoorden van een mail, dan loop je het risico om een klant of opdracht te verliezen.
Een groot verschil tussen Nederland en Zweden is de emancipatie van de vrouw. Zweden is één van de meest geëmancipeerde landen ter wereld. In het bedrijfsleven zijn mannen en vrouwen gelijk en kunnen ze dezelfde beroepen uitoefenen. Als vrouw repareer je je eigen computer en plak je je eigen band. Nederland loopt, wat dat betreft, nog behoorlijk achter. Toch betrap ik mezelf er weleens op dat ik – nu ik in Nederland woon – misbruik maak van het feit dat ik vrouw ben: door me bijvoorbeeld onwetend op te stellen, als er problemen zijn met mijn computer. De term ‘werkende moeder’ is echt een Nederlands begrip. In Zweden werken nauwelijks vrouwen parttime en werken alle ouders evenveel. Beide inkomens zijn ook nodig, want Zweden is een duur land. De kinderopvang is er goed geregeld, zodat het geen probleem is om full time te werken. Verder is er in Zweden nog minder hiërarchie op de werkvloer dan in Nederland. In Nederland vraagt de baas aan zijn ondergeschikte: “Wil jij die klant even helpen?” In Zweden vraagt de baas: “Heb jij zin om die klant even te helpen?” De afstand tussen de baas en zijn of haar ondergeschikten is in Zweden nog kleiner.
5. Wat vind je typisch Nederlands als het gaat om zaken doen en ondernemen?
Nederlanders leggen gemakkelijk contact, ook met mensen die ze niet kennen: op straat, in het openbaar vervoer, in de winkel. Er wordt veel en gemakkelijk gekletst over ditjes en datjes. En er gaan al snel grappen en opmerkingen over en weer, zowel in het dagelijks leven als op de werkvloer. In Zweden praat je zelden met iemand die je niet kent. Hoewel het gezellig en geïnteresseerd overkomt, kan ik nog steeds dichtklappen als een wildvreemde spontaan tegen me begint te kletsen.
6. Wat heb je meegenomen vanuit de Zweedse en de Nederlandse cultuur?
Vanuit de Nederlandse cultuur: de structuur en de volledige en duidelijke informatie. Vanuit Zweden: de genuanceerde manier van communiceren.
7. Wil je ooit terug naar Zweden?
Ik vermoed van niet. Mijn kinderen zijn hier geboren; ik heb hier een nieuw leven opgebouwd. Hoewel ik Zweden soms mis, vind ik het hier heel fijn.
8. Wat is het geheim van je succes?
”Good Business Practice”: geef altijd gehoor aan cursisten en/of potentiële klanten. Oftewel: beantwoord alle vragen, óók wanneer ze in eerste instantie oninteressant lijken voor je business. Een vraag van een cursist kan een nieuwe mogelijkheid betekenen. Maak hier gebruik van.
9. Wat is je favoriete stuk fruit en waarom? #tuttifrutti
Watermeloen: sappig en zoet.
10. Wat is je favoriete Hollandse product en/of locatie?
Mijn favoriete Hollandse product is kaas. Als favoriete Hollandse locatie noem ik geen plaats, maar een Hollands fenomeen: namelijk de terrasjes. Het borrelen op een zonnige zaterdagmiddag met bitterballen is zo leuk en gezellig – en typisch Nederlands!
TIPS van Susanne
1. Kijk naar de markt: is er vraag naar datgene je te bieden hebt?
2. Maak reclame
3. Zorg dat je zichtbaar bent
4. Luister goed naar de wensen van je klanten en speel daarop in
5. Gebruik de Nederlandse eerlijkheid
Lees ook het blog: Wie is hier de baas?
