NAAM: JOHN GRATION
BEDRIJF: VISIE VOOR SUCCES
IN NEDERLAND SINDS: EIND JAREN 60
Muzikant, ondernemer, trainer en coach John Gration kwam eind jaren 60 naar Amsterdam en bracht zijn eerste nacht door op de Dam. Na veel omzwervingen kwam hij weer terug om nooit meer uit Nederland weg te gaan. Hij mengde zich zoveel mogelijk onder de Nederlanders om snel de taal te leren en zich de Nederlandse leefwijze eigen te maken. Dan is bijvoorbeeld een Nederlandse kroeg een prima plek om te integreren. Met zijn consultancy-organisatie VisieVoorSucces helpt John mensen bij het oplossen van hun problemen, waardoor ze verder kunnen komen. Hij noemt zichzelf een creatieve probleemoplosser. Ervaring deed hij op tijdens zijn werk in loondienst, waarin hij veel projecten op het gebied van re-integratie en werkgelegenheid deed. Hij denkt graag in mogelijkheden en vindt persoonlijke relaties heel belangrijk. John is sterk in het observeren en benoemen van wat er anders kan. Hij vindt Nederlanders echte aanpakkers: “Als er een overstroming is, gaan ze dijken bouwen in plaats van alleen maar naar boven kijken of er nog meer regen komt.”
1. Sinds wanneer ben je in Nederland?
Eind jaren 60 kwam ik voor het eerst als muzikant naar Nederland. Ik reisde door naar Frankrijk en ontmoette daar mijn eerste vrouw. Toen ze zwanger bleek te zijn, besloten we terug te keren naar Nederland omdat we allebei voorstander zijn van de natuurlijke thuisbevalling, wat in Frankrijk niet gebruikelijk was. Later kregen we nog drie kinderen. In 1988 zijn we gescheiden en inmiddels ben ik weer gelukkig getrouwd met een Japanse.
2. Hoe ben je ondernemer geworden en waarom?
Ik heb veel verschillende banen gehad, o.a. bij de gemeente Amsterdam. Daar deed ik veel projecten op het gebied van re-integratie en werkgelegenheid. Omdat ik naast mijn baan veelvuldig voor diverse opdrachten werd gevraagd, besloot ik in 1997 voor mijzelf te beginnen. Dat bleek een goede aanloop naar volledig zelfstandig werken te zijn. Ik hield er immers altijd al van om dingen op mijn eigen manier te doen. Tussen de bedrijven door gaf ik ook nog les in de Indonesische vechtsport ‘pencak silat’, maar vanaf 2005 ben ik fulltime gaan ondernemen. Naast VisieVoorSucces is er ook de JGC Groep, JGC Consultancy, JGC Music en de JGC Stichting voor non-profit organisaties. Met VisieVoorSucces richt ik mij voornamelijk op bedrijven. Mijn specialismes zijn o.a. re-integratie, loopbaancoaching, outplacement en mediation.
3. Ben je problemen tegengekomen toen je ondernemer wilde worden?
Nee, omdat ik door de jaren heen ook starters heb begeleid, wist ik al veel van de uitdagingen die bij het ondernemen horen.
4. Wat zijn de verschillen tussen het ondernemen in Nederland en Engeland?
Nieuwe producten moet je door Engelsen laten bedenken, door Duitsers laten maken en door Nederlanders laten verkopen. Nederlanders zijn verkopers, kijk maar naar de rommelmarkt op Koninginnedag (of moet ik nu Koningsdag zeggen)? Dat zie je in Engeland echt niet! In Nederland maak je een afspraak voor een kop koffie. In andere landen zit je zonder afspraak al meteen aan tafel. Mee-eten in Nederland komt pas veel later, zeker niet spontaan bij de eerste ontmoeting.
5. Wat vind je typisch Nederlands als het gaat om zaken doen en ondernemen?
Hier word je beoordeeld op je cv en je diploma’s. In tegenstelling tot in Amerika, waar ze bijvoorbeeld veel meer kijken naar je creativiteit of je persoonlijkheid. Solliciteren werkt hier ook heel anders: een Nederlander stuurt één brief naar honderd bedrijven. Een Amerikaan kiest voor één bedrijf en focust zich daarop: “Daar wil ik werken; daar ga ik voor.”
Typisch Nederlands vind ik het op safe spelen: gaan voor het veilige. Kijken wat er op papier staat én de kat uit de boom kijken. Misschien komt het wel door die oer-Hollandse instelling – “Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg” – maar ze houden niet zo van nieuwe dingen. Dat geldt ook voor muziek. Ik heb als muzikant veel opgetreden met bandjes en het valt mij op dat je in Nederland een goede band bent, als je covers van anderen speelt; terwijl ze je in Engeland pas goed vinden, als je veel eigen muziek laat horen. Echt tactvol kan ik de Nederlanders ook niet altijd noemen: ‘‘Wat een rare sokken heb je aan!” Een Engelsman zou zeggen: “Leuke sokken, maar de volgende keer zou ik een andere kleur kiezen.” Verder laat een Nederlander niet snel het achterste van zijn tong zien. Om maar weer eens een goed voorbeeld te noemen: of je nou zakelijk of privé uit eten gaat; als er wordt gevraagd of het eten heeft gesmaakt, is het antwoord: “Ja, prima” – ook als het helemaal niet lekker was. Ik vind dat je dan maar beter eerlijk kunt zijn, dan kan het betreffende restaurant er wat aan doen.
Ten opzichte van Amerikanen vind ik Nederlanders veel minder servicegericht. Volgens mij houden ze niet zo van bedienen, omdat een onderdanige houding hen niet zo goed ligt. Echt opvallend vind ik ook de verzuiling, waarbij de Nederlandse bevolking min of meer is opgedeeld in een aantal zuilen: o.a. katholiek, liberaal, socialistisch met ieder een eigen sportvereniging, krant, vakbond, omroep etc. Dan zeiden ze tegen me: “Je moet vanavond dat programma zien bij de VPRO.” Als ik dan vroeg op welke zender het was, kreeg ik als antwoord: “Gewoon, bij de VPRO.”
Maar laat ik toch vooral positief eindigen: in Nederland is alles goed geregeld, je komt makkelijk aan informatie en er zijn korte lijnen, dat is heel prettig. Dat ligt waarschijnlijk ook aan het feit dat dit een klein land is met veel inwoners, dan moet je het wel overzichtelijk houden. Bovendien kunnen Nederlanders zich heel goed presenteren, kunnen ze verkopen als de beste en weten van aanpakken met hun karakteristieke instelling van “Niet lullen, maar poetsen”.
6. Wat heb je meegenomen vanuit de Engelse en de Nederlandse cultuur?
Uit de Engelse cultuur de beleefdheid en uit beide landen toch wel de humor en de mindset.
7. Wil je ooit terug naar Engeland?
Nee.
8. Wat is het geheim van je succes?
Positief denken. Denken in mogelijkheden i.p.v. onmogelijkheden. Ik ben een ‘mensen-mens’ en vind persoonlijke relaties heel belangrijk. Een van mijn lijfspreuken is: ‘Een vreemde is een vriend die ik nog niet heb ontmoet’.
9. Wat is je favoriete stuk fruit en waarom? #tuttifrutti
Ik vind veel soorten fruit lekker, maar de appel in het bijzonder: ‘een appeltje voor de dorst’, ‘an apple a day keeps the doctor away’.
10. Wat is je favoriete Hollandse product en/of locatie?
Amsterdam, een dorp van wereldformaat
TIPS van John
1. Leer de taal goed spreken: buitenlanders die goed Nederlands spreken, krijgen veel meer respect dan buitenlanders die dat niet doen2.
2. Zorg dat je onder de Nederlanders bent
Lees ook het blog: Eerst betalen!
Dit interview is gepubliceerd in het boek Tutti frutti (2013)