NAAM: JOSEPH OUBELKAS
BEDRIJF: OUBELKAS COMMUNICATIONS
IN NEDERLANDS SINDS: GEBOORTE
Voor een van zijn opdrachtgevers reisde Joseph Oubelkas in 2004 maandelijks naar Marokko om o.a. kwaliteitscontroles uit te voeren in pakstations van citrusvruchten. De dag voordat hij weer terug zou vliegen, 23 december 2004, viel de Marokkaanse douane een van die pakstations binnen en vond daar een hoeveelheid hasj. Joseph arriveerde enkele uren later en informeerde wat er aan de hand was. Het feit dat hij voor een Nederlands bedrijf werkte, was voldoende om verdacht te zijn. Hij werd gearresteerd en uiteindelijk tot tien jaar gevangenisstraf veroordeeld. Onterecht, want ondanks de rechterlijke dwalingen en de bemoeienis van het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken die wisten dat er geen enkel bewijs was, heeft hij ruim vier en een half jaar in Marokko vastgezeten. Uiteindelijk werd zijn verzoek om zijn detentie in Nederland uit te zitten gehonoreerd en na aankomst in Nederland werd hij direct op vrije voeten gesteld. Zonder bedrijf, werk en relatie wilde hij nog maar een ding: zijn bizarre verhaal opschrijven, omdat iedereen dit blijkbaar kan overkomen. Na anderhalf jaar was zijn boek 400 brieven van mijn moeder af. Slechts één krantenartikel was voldoende om een hele mediastroom op gang te brengen. Mensen raakten geïnspireerd door zijn verhaal. Hij verdient nu zijn brood met het geven van lezingen en schrijven. Onlangs verscheen zijn tweede boek ‘Gezondheid, Liefde en Vrijheid‘.
1. Sinds wanneer ben je in Nederland?
Mijn vader is in 1976 met een tas vanuit Marokko vertrokken om naar Zweden te gaan, maar is in Nederland blijven hangen. In Amsterdam werkte hij bij circus Boltini als hulp voor het opbouwen en afbreken van de circustent. Via via ontmoette hij mijn moeder, die goed Frans sprak en in eerste instantie als tolk zou fungeren. Het was liefde op het eerste gezicht. Het bedrijf waar hij later ging werken verhuisde naar Raamsdonksveer, waar ik in 1980 ben geboren en opgegroeid.
2. Hoe ben je ondernemer geworden en waarom?
Het ondernemerschap zat er bij mij al vroeg in. Na de havo studeerde ik Hogere Informatica in Breda en was vier jaar later een van de jongste IT-ingenieurs van Nederland. Ik had nog wel verder willen studeren, maar het bedrijfsleven trok mij meer en bovendien was de IT-branche in die tijd booming business. Naast techniek bleek ik ook over commerciële en communicatieve vaardigheden te beschikken, wat op zich een unieke combinatie is. Ik kan makkelijk technische taal omzetten in begrijpelijke taal en ik ben geïnteresseerd in mensen. Een paar jaar later ben ik met mijn eigen IT-bedrijf 2Forces gestart en kreeg via een klant van mij (Zwaardfruit, een handelsonderneming in groente en fruit) de vraag of ik een project voor hen in Marokko wilde doen. Ze zochten iemand die goed Frans sprak en toezicht kon houden op de logistiek. Sindsdien reisde ik iedere maand een keer heen en weer naar Marokko en wat me daar overkomen is, is bekend. Toen ik weer in Nederland terugkwam, ben ik mijn verhaal gaan opschrijven en dat werd uitgegeven. Inmiddels verdien ik de kost met schrijven en het geven van lezingen; en ik heb weer een eigen bedrijf, Oubelkas Communications.
3. Ben je problemen tegengekomen toen je ondernemer wilde worden?
Ondernemer ben je of ben je niet, zeg ik vaak. Iedere ondernemer ondervindt problemen, doorzetten is dan het sleutelwoord. Na mijn terugkeer in Nederland moest ik weer een bestaan op gaan bouwen. Ik had geen geld en twijfelde: moest ik het boek wel schrijven? Moest ik niet gewoon een baan zoeken? En dan de verwachtingen van de buitenwereld. In Nederland wordt altijd de vraag gesteld: “Hoe ziet jouw leven eruit over een jaar?” of “Waar leef je van?” Als ik dan antwoordde dat ik het niet wist en nu een boek aan het schrijven was, dan werd er vaak raar opgekeken… Toch gaf ik niet op en volgde mijn onderbuikgevoel. Het was niet makkelijk, maar dat was overleven in onterechte gevangenschap ook niet. En toch had ik het ook daar gered! Dan moest het hier zeker kunnen.
4. Wat zijn de verschillen tussen het ondernemen in Nederland en Marokko?
Afspraak is afspraak, tien uur is tien uur en beloofd is beloofd! In Marokko gaan ze anders met de tijd om. Begint het in Spanje al met mañana: hoe zuidelijker je komt, hoe extremer het wordt. Nederlanders zijn niet zo gevoelig voor hiërarchie, in Marokko zijn ze dat wel; daar heerst echt een rangorde en is de baas ‘de baas’. Daar heb je respect voor, daar ga je vooral niet mee in discussie, want voor jou zijn er 1000 anderen. In Nederland is alles bespreekbaar met de baas, want de baas is tenslotte ook maar gewoon een mens. Als je het zoontje bent van een belangrijke directeur, ben je in Marokko meteen al iemand. Hier ben je pas iemand, als je wat hebt bereikt. In Marokko geldt: als je voor een dubbeltje geboren bent, word je heel moeilijk een kwartje…In Nederland kan dat wel. Nederland is het land van de mogelijkheden, mits het je gegund wordt.
5. Wat vind je typisch Nederlands als het gaat om zaken doen en ondernemen?
Dat is toch wel de gunfactor. Nederlanders moet je voor je winnen. Zodra je hun vertrouwen hebt, gaan er veel deuren open. Maar eerst zijn ze sceptisch. Als je met een verhaal komt, is het al snel: “het zal wel” , “eerst zien, dan geloven”, “waar rook is, is vuur’’. Tenzij het in de krant staat, dan geloven ze opeens alles.Nederlanders zijn redelijk makkelijk te doorgronden. Je kunt al snel aan hun lichaamstaal zien of ze iets menen of niet. Bij Marokkanen en bijvoorbeeld ook bij Amerikanen is dat wat moeilijker. Nederlanders hebben de neiging wat pessimistisch te reageren. Het is al snel: “Ja maar, ja maar.” Amerikanen daarentegen kunnen veel enthousiaster reageren: “Oh, that’s great”, “dat moet je doen”… Bij Nederlanders is het: “Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.” En al houden Nederlanders van zekerheid: het zijn pioniers. Kijk maar eens naar designers en architecten.
6. Wat heb je meegenomen vanuit de Marokkaanse en de Nederlandse cultuur?
In Marokko leeft men meer bij de dag, in Nederland plannen we het liefst alles tot in detail. Na alles wat ik heb meegemaakt, kijk ik niet te veel vooruit. Ik leef in het nu en ben gelukkig, ik zie verder wel wat er op mijn pad komt. En wat de Nederlandse cultuur betreft: je dient je te conformeren aan het systeem en te houden aan de regels.
7. Wil je ooit terug naar Marokko?
Ook al ben ik Nederland geboren en is mij iets verschrikkelijks overkomen in Marokko, ik zou nog graag eens terug willen naar het land van mijn vader. Maar dan moet ik er zeker van zijn dat ik niet het risico loop om weer gearresteerd te worden!
8. Wat is het geheim van je succes?
Laat je omgeving niet jouw geluk bepalen: bepaal je eigen geluk! Als je je eigen geluk creëert, dan creëer je je eigen succes! Als je iedere dag gelukkig wakker wordt, dan heb je het echte succes bereikt.
9. Wat is je favoriete stuk fruit en waarom? #tuttifrutti
Banaan, omdat het zoet en makkelijk te nuttigen is.
10. Wat is je favoriete Hollandse product en/of locatie?
Pindakaas, maar dan wel de echte: van Calvé! En ik hou van Maastricht, dat is lekker internationaal, net als Amsterdam, maar dan wel lieflijker.
TIPS van Joseph
1. Zorg dat je een goed product hebt, want Nederlanders stellen hoge eisen
2. Wees open, eerlijk en betrouwbaar
3. Kwets nooit iemand
4. Heb plezier in je werk: als jij plezier hebt, geef je dat automatisch door
5. En heel Nederlands: hou je aan de regels…
Lees ook het blog: Het zal je maar gebeuren …
Het boek Tutti frutti is te koop via onze webshop
